83
Rekonstrukcja terenów
podmokłychwPersinie
WDROŻONEŚRODKINWRM
•
N2Rekonstrukcjamokradeł i
zarządzanienimi
K
ontekst
Bułgaria to
państwow dorzeczu
Dunaju, a naturalnemokradła w kraju są ważne dla różnorodności biologicznej i
tradycyjnychźródełutrzymania.Biorącpoduwagę jego rozmiar, krajmawielką różnorodność rzeźby terenu,warunków
klimatycznych i cech biogeograficznych. Główne obszary byłych i obecnychmokradeł znajdują się wzdłuż Dunaju i
wybrzeżaMorzaCzarnego.
Ponad 90% bułgarskich
mokradeł
wzdłuż Dunaju zostało utraconych poprzez
osuszanie
w ciągu ostatniego stulecia.
Osuszanie przeprowadzano głównie dla celów rolniczych, a także dla zmniejszenia populacji komarów jako środka
zwalczaniamalarii. Obecnie znaczeniemokradeł dla zachowania różnorodności biologicznej i korzyści ekosystemów
zostało ponownie dostrzeżone i rząd Bułgarii wdrożył kilka projektów rekonstrukcyjnych, które są wspierane przez
organizacjepozarządowe.
Projekt jest zlokalizowanywpółnocnej części Bułgarii,wzdłuż
Dunaju
i obejmujedwadane terenypodmokłe. Kalimok/
Brushlen (1755ha) znajdujesięmiędzymiastamiRousse i TutrakanwobszarzechronionymKalimok/Brushlen, anawys-
paBelene (2280ha)położona jestwobrębieParkuKrajobrazowegoPersina.Tenostatniobiekt jestnajwiększąbułgarską
wyspą na Dunaju (o długości 15-16,5 km) i dzieli rzekę na dwa ramiona, północne i południowe, gdzie znajduje się
szeregmniejszychwysp. Północne ramię jest szlakiem żeglugowym owielkim znaczeniu dla transportumiędzynaro-
dowego. Południowe ramię jest zagrodzone przezmost pontonowy z podwodną barierą, dzięki czemu jest dostępne
jedyniedlamałych łódek. Zatemdominujące zagospodarowanie terenuna tychobszarach to rzeki imokradła, nizinne
wrzosowiska (naturalne, półnaturalne) i grunty orne na brzegach. Do typów gleb na tym obszarze należą fluwisole,
glejosole, vertisole, przyczyma zbocza sąbardzo łagodne. Klimat jest chłodny i suchy, a średni rocznyprzepływ rzekiw
głównej rzeceDunajwBelenewynosi około6000m
3
/s.
P
roblemy
zarządzania
WzdłużbułgarskiegobrzeguDunajuokoło1280km
2
stanowią terenyzalewowe.Wwynikuosuszeniamokradłazajmują
obecnie jedynie około
10% jegopierwotnej powierzchni
z przełomuwieku, coograniczamożliwości ich funkcji eko-
logicznych. Za jedną z najważniejszych funkcji uważa sięuzdatnianiewody. Dlatego też z powoduutraty tej naturalnej
funkcji
zanieczyszczenieskładnikamiodżywczymi
(zmiejskiejoczyszczalni ścieków i rolnictwa)musi zostaćzłagodzone.
Bułgarskiemokradła wzdłuż Dunaju stanowią podstawowe tarliska wielu gatunków ryb i zapewniają bardzoważne
źródło pokarmu oraz zimowe siedliska dla ptactwa wodnego, migrującego przez północno-zachodni szefl po drodze
z Eurazji do Afryki. Funkcja ta jest również zagrożona przez osuszaniemokradeł: zmianymorfologiczne zmieniły ich
siedliska
. Obecnie rzekaDunaj jest klasyfikowananapoziomie
umiarkowanego stanuekologicznego
wedługdanych
zmonitoringudotyczącychelementów jakości zgodności ramowej dyrektywywodnej (RDW). Dane zmonitoringubio-
logicznego (faunabezkręgowcówogółem)waha sięmiędzy2 i 2-3 (z 5 klas jakości).
©Directorateof Persina
NaturePark
