57
W
arunek
5—P
oszerzeniezakresumonitorowania
i oceny
Dlaczego warto mówić o monitorowaniu i ocenie
(ex-post)
? Jest to już
obowiązkowe w świetle obowiązujących przepisów (np. dotyczących
monitorowania jakości wód, stanu wód i stanu siedlisk) albo wymogów
definiowanychprzezdostępdodotacjipublicznych(sprawdzenienajlepszego
wykorzystania funduszy i zapewnienieoczekiwanych korzyści). Przyocenie i
określeniu skutków podjętych decyzji stanowi towyraźnąwartość dodaną.
Wymaga to jednakdalszej uwagi poprzeznastępującedziałania:
ņ
ņ
Pokonywanie różnych wyzwań zarządzania
zidentyfikowanych w
fazie
zintegrowanej diagnozy
(co zostałoopisanewetapie1)
;
ņ
ņ
Przesunięcie nacisku
z monitorowania środków do
monitorowania skutków i
efektywności
, takżewtedy, gdy dostarczanie określonych usług jest podstawą
dla (dofinansowanych) umów;
ņ
ņ
Rozpoczynanie
monitorowania działań
przed wdrożeniem środków NWRM
,
w szczególności w przypadku mniej znanych usług i korzyści, które mają być
zapewnione. To sprawia, że podstawowe warunki odniesienia, względem
których wpływ i efektywność mogą być oceniane, są lepiej znane. Wywiady
z mieszkańcami i kluczowymi partnerami w celu zrozumienia warunków
odniesienia przedwdrożeniem takżemogą się przyczynić się do podniesienia
świadomości, dopracowania projektu NWRM i wzmocnienia zaangażowania
społeczności lokalnych.
Konkretne aspekty NWRMmają bezpośredni wpływ na ichmonitorowanie i ocenę,
ponieważ:
ņ
ņ
Chodzi
nie tylko o wodę
! Na przykład środki NWRM mogą zapewniać:
udogodnienia dla mieszkańców miast; poprawę krajobrazu; magazynowanie
dwutlenku węgla; zwiększenie różnorodności biologicznej; zdolność do
szybkiego reagowania na zdarzenia ekstremalne lub adaptacji do zmian
klimatu. Te spodziewane skutkimogą równieżwymagaćmonitorowania.
ņ
ņ
Monitorowanie nie może ograniczać się do oceny wkładu NWRM do
pojedynczego celu polityki. Należy ocenić ich
potencjalny jednoczesnywkład
do różnych celówpolityk.
Bardziej systematyczne monitorowanie i ocena ex-post wielu korzyści skutecznie
zapewnionych przez NWRM będą stopniowo wzbogacać istniejącą bazę wiedzy o
NWRM,wspierającprzyszłewykorzystania środkówNWRM.
Monitorowanie każdego pojedynczego istotnego biofizycznego oddziaływania i
usługi ekosystemowej może być kłopotliwe, nie wspominając o kosztach. Ale koszt
nie powinien być pretekstem do zaniechania monitorowania. Koszty odpowiednio
szczegółowegoprogramumonitorowaniapowinnybyćwłączonedo kosztówprojektu
odsamegopoczątku.Wprzypadkugdyfinansowanie jestograniczone,monitorowanie
może się skupić na głównych skutkach oczekiwanych dla różnych środków NWRM
(zidentyfikowanychna kartach identyfikacyjnychNWRM). Należy zawszepamiętać, że
Zapewnij
prawdziwie
„wielowymiarową”
wiedzę
Stwórz
odpowiednie
zachęty
Wyraźnie zaznacz
funkcjonowanie
i skalę cyklu
hydrologicznegow
procesiewyboru
środków
Poszerz zakres
monitorowania i
ocen
Zmobilizuj
partnerów
reprezentujących
oczekiwane liczne
korzyściwprocesach
planowania
Wybór, zaprojektowanie iwdrożenieNWRM:wstępnewarunki zapewnieniaefektywności